overige opdrachten
Dit zijn al mijn overige opdrachten van dit jaar.
De zinkgaten van Yucatán
In Mexico liggen prachtige ondergrondse poelen. Hoe zijn deze cenotes ontstaan? De zinkgaten op het Mexicaanse schiereiland Yucatán staan bekend als een waar natuurwonder. Deze kolossale ondergrondse grotten, cenotes geheten, zijn gevuld met diep, kristalhelder water waarin je heerlijk kunt zwemmen. Maar deze toeristische trekpleister heeft ook een grote archeologische en culturele waarde voor de plaatselijke bevolking van Yucatán. Ooit was dit schiereiland een koraalrif. Tijdens de laatste ijstijd kwam het bloot te liggen. Het gebied bestaat uit kalksteen en heeft niet veel bovengrondse beken, Maar net onder de oppervlakte stromen de drie langste ondergrondse watersystemen ter wereld. Deze waterlopen waren van levensbelang voor de beschaving die duizenden jaren op Yucatán op floreerde. De vorming van een cenote begint met wat barsten in de ondergrond van kalksteen. Regen en grondwater sijpelen hierdoorheen. Het zure water lost het zachte kalksteen langzaam op, waardoor de barsten geleidelijk groter worden. Zo ontstaat na duizenden jaren uiteindelijk een grot, die zich vult met water dat onder de grond stroomt. Na verloop van tijd sijpelt water het kalksteen weg en ontstaan er enorme kamers. Het plafond is het zwakste deel van zo'n kamer; als dat uiteindelijk instort, wordt de structuur een cenote genoemd. Op deze foto zie je hoe vanboven het zonlicht naar binnen valt en er boomwortels door het gesteente heen dringen naar het water in de diepte. Yucatán telt meer dan zesduizend cenotes waarvan er maar zo’n 2400 zijn bestudeerd en geregistreerd. Oude beschavingen hadden groot ontzag voor deze kathedraalachtige koepels vol diep en helder water; ze beschouwden ze als heilige ingangen naar andere werelddelen.
's werelds langste ondergrondse rivier
Onder de oppervlakte van het Mexicaanse schiereiland Yucatán bevindt zich een labyrint van kalksteengrotten en ondergrondse waterlopen. Tot 2007 werd de 8,2 kilometer lange Puerto Princesa Subterranean Rivier op de Filipijnen beschouwd als de langste ondergrondse rivier. Maar na vier jaar verkenning door Britse en Duitse duikers blijkt nu dat het rivierenstelsel van Sac Actun ('witte grot') maar liefst 153 kilometer door het kalkstenen doolhof van Yucatán loopt. Daarmee is het veruit de langste ondergrondse rivier ter wereld. De ontdekking werd gedaan toen de duikers een verbinding vonden tussen twee langste grottenstelsels, de Sac Actun wordt genoemd (inclusief de droge grotten waar de rivier niet doorheen stroomt), heeft een totale verkende lengte van 319 kilometer. Hiermee is het ook het op een na langste grottenstelsel ter wereld, na het 644 kilometer lange Mammoth Cave-stelsel in Kentucky (Verenigde Staten).
- Waarom kiezen jullie deze tekst. Wat is de kwaliteit van deze tekst?
- Noteer de mooiste zin(nen) en/of de meest interessante gedachte(n).
- Schrijf de bron zo nauwkeurig mogelijk op.
- Wat is het onderwerp?
- Wat is de hoofdgedachte?
- Uit hoeveel alinea’s bestaat de tekst?
- Heeft de tekst andere uiterlijke kenmerken? (kolommen, illustraties, tussenkopjes, lead)
- Zoek de betekenis op van woorden die je niet kent. Bij voorkeur haal je de betekenis uit de tekst door in de buurt van het woord te kijken of het op een of andere manier verklaard wordt. Maar het raadplegen van een woordenboek kan zeer verhelderend zijn.
Schrijf niet letterlijk die betekenis over, maar pas de redactie aan, aan de manier waarop het woord in deze tekst gebruikt wordt. Schrijf geen betekenissen op die je niet snapt, want dan ben je nog geen stap verder tot begrip gekomen. - Tot slot bedenk je naar aanleiding van je tekst een vraag waarvan je denkt dat je er met de klas een minuut of 5 over zou kunnen praten. Die vraag mag gaan over de inhoud van de tekst, maar ook over de schrijfstijl, of iets anders wat jou is opgevallen aan deze tekst. Zo’n vraag heeft natuurlijk een vrij open karakter, is geen goed/foutvraag of ja/neevraag. Tenzij je verwacht dat het ene deel van de klas ja en het andere deel nee zegt, dan heb je namelijk toch een gespreksonderwerp: waarom zegt de een ja en de ander nee.
- Wat vind je goed aan deze tekst, welke kwaliteiten heeft deze tekst?
- Zijn er onduidelijkheden?
Over de opbouw
- Wat wil de schrijver bereiken door de tekst op deze manier te beginnen?
- Uit hoeveel alinea’s bestaat de kern?
- Vanaf waar begint het slot?
Over de inhoud van de tekst
- Welke betekenis vind je in de tekst voor het woord sijpelt?
- Waar zou je meer over willen weten?
- Waar geeft de schrijver een eigen mening?
Mijn ultieme vakantie beleving
Die ben ik kwijt geraakt.
Maak jouw eigen website met JouwWeb